Helaas is de ziekte Greyhoundsperre in Nederland nog niet goed bekend. Hazewindhonden kunnen op latere leeftijd last krijgen van hun nieren. Eén mogelijke reden daarvan kan zijn dat ze op jongere leeftijd een Greyhoundsperre hebben gehad die niet of onvoldoende is behandeld.
Rennen & jagen
Andere namen voor de Greyhoundsperre zijn bijvoorbeeld Lumbago en (paralytische) Myoglobinurie. Niet alleen Greyhounds kunnen deze aandoening krijgen; ook andere hazewindhonden zoals Whippets, Galgo’s en Agars lopen gevaar. Meestal krijgen andere hondenrassen deze ziekte niet, omdat ze nooit zoveel spieren kunnen opbouwen als een hazewindhond. Bovendien let een hazewindhond die iets achtervolgt niet op pijn of vermoeidheid. Hij loopt gewoon door en is niet meer te stoppen tot hij zijn haasje heeft gepakt of uit het oog heeft verloren.
In theorie kan iedere hazewindhond na een sprint een Myoglobinurie oplopen.
Daarbij maakt het niet uit, of de hond op de renbaan rent of in het vrije veld jaagt.
Veel mensen denken dat enkel en alleen een niet goed getrainde hazewindhond een Myoglobinurie kan krijgen. Dat klopt niet; heel vaak zijn het juist de supersnelle honden (de racehonden met echte sprintspieren), die eerder een Greyhoundsperre oplopen dan langzamere honden met minder spiermassa. Maar ook niet getrainde honden, die het racen niet gewend zijn lopen gevaar. Bijvoorbeeld als ze op een wandeling onverwacht iets achtervolgen. Ze hebben geen conditie en de spieren kunnen ongetraind deze hoge belasting niet aan.
Beschadiging van de nieren
De Greyhoundsperre is in de eerste instantie een spieraandoening. De spier wordt tijdens de sprint overbelast en beschadigd. Hierdoor komt de kleurstof van de spier, het myoglobin, vrij. Het wordt via het bloed door de nieren verwerkt en komt op die manier uiteindelijk in de urine terecht. Myoglobin is heel erg toxisch (giftig) voor de nieren. De nieren kunnen direct of (jaren) later heel erg beschadigd raken. We spreken dan van een nierfalen. Dit overleeft een hond vaak niet.
Zelfs bij een lichte vorm van de Greyhoundsperre verkleurt meestal de urine: van lichtrood, tot bruin en zelfs zwart is mogelijk. Sommige mensen vergissen zich (zeker bij een teefje tijdens de loopsheid) en denken aan bloed in de urine, maar het is vooral het myoglobin dat er te zien is. Hoe donkerder de urine, des te meer myoglobin is er vrij gekomen, des te erger kunnen de nieren beschadigd raken. Maar ook tien keer een lichte myoglobine verhoging kan de nieren ernstig beschadigen.
In alle gevallen: als na een sprint een verkleuring van de urine optreedt, moet de hond naar de dierenarts.
Het kan gebeuren dat deze verkleuring niet direct maar uren tot dagen later optreedt. Ook dan, als nog naar de dierenarts omdat de diagnose nog steeds hetzelfde kan zijn. Daarom is het heel erg belangrijk, de hond direct naar een ervaren dierenarts te brengen. De hond heeft namelijk snel een infuus nodig. Eerste hulp op de renbaan (of de wandeling) is de hond te laten drinken. Let op: het water mag niet ijskoud zijn anders moet de hond misschien overgeven en raakt hij nog meer vocht kwijt. Een goede tip is een beetje gist in het water toevoegen, daar zit vitamine B in en dat is goed voor de regeneratie van de spieren.
Vaak zie ik op de renbaan, dat de hond elektrolyten na het rennen krijgt. Daar ben ik geen voorstander van. De nieren van de windhond moeten op zo een moment al heel hard werken. De elektrolyten kunnen eerder een negatief effect dan een positief effect hebben. Wat wel mag is een beetje druivensuiker in het water. Maar let op! Dit is alleen de eerste hulpverlening! Hoe veel drinkwater je de hond ook geeft, het kan een infuus bij de dierenarts niet vervangen!
Waar moet u op letten
Eén van de kenmerken bij een lichte Greyhoundsperre is dus de urine. Is de kleur van de urine na een sprint donkerder van kleur (van lichtbruin tot zwart); heeft de hond misschien plasproblemen (probeert te plassen maar kan niet of plast vaak heel kleine plasjes) dan is het goed om hem door een dierenarts te laten behandelen. Bovendien heeft de hond bij een Greyhoundsperre vaak meer tijd nodig om weer bij te komen. Hij moet sterker hijgen dan normaal, soms zijn de slijmvliezen donkerrood tot paars. Zijn lichaamstemperatuur kan tot 40 graden en hoger stijgen.
Loopt de hazewindhond een ergere vorm van de Greyhoundsperre op, dan toont hij na een sprint een stijve gang. Soms treedt dit later op: uren of zelfs dagen!. Hij heeft bijvoorbeeld moeite om van de bank op te staan. Misschien is ook zijn rug wat dikker en opgezet en veel harder dan normaal. Als hij aangeraakt wordt, toont hij pijn. Aan de binnenkant van het bovenbeen zijn af en toe zelfs blauwe plekken te zien. Ook op deze spieren toont de hond pijn, zodra hij aangeraakt wordt.
Het is nu heel erg belangrijk direct een dierenarts te bellen ook zondags, ´s nachts of tijdens feestdagen!
De hond moet direct behandeld worden. Immers moet de toxische myoglobine zo snel mogelijk uit de nieren gespoeld worden, anders worden ze duurzaam beschadigd. Let op, niet alle van bovenstaande symptomen dienen op te treden bij de Greyhoundsperre. Een ervan is al voldoende (tot 3 dagen na een sprint) om naar de dierenarts te gaan. De dierenarts kan met een urine en/of bloedonderzoek vaststellen of er sprake is van Myoglobinnurie.
Levensbedreigend
Helaas kan een hond ook een acute levensbedreigende vorm van een Greyhoundsperre oplopen: hij kan dan nog tijdens het rennen omvallen. Hij gilt dan van pijn en paniek, het hele lichaam wordt stijf en vaak trekt hij zijn kop naar achter. De ogen staan wijd open, de tong kan dik en donkerrood uit de bek komen en de hond kan niet meer lopen. Daarom ook de naam paralytische Myoglobinnurie (paralyse = niet meer bewegen). Als de hond nu niet direct behandeld wordt, heeft hij bijna geen kans om te overleven. Meestal is op de renbaan een dierenarts aanwezig, die de hond in zo een geval meteen aan het infuus kan leggen. Het is dan belangrijk om na te vragen, welke soort medicijnen er nog bij worden gegeven. De hond moet de volgende dagen bij de dierenarts aan het infuus blijven liggen. Het is belangrijk te weten wat voor medicamenten de hond tijdens de spoedbehandeling heeft gekregen. Laat het de renbaan-dierenarts gewoon even voor u op een blaadje schrijven. Immers dient uw eigen huisarts te weten wat uw hond reeds heeft gekregen aan medicijnen. Deze ernstige vorm van de Greyhoundsperre wordt soms met een soort epileptische aanval verward.
Let op! Als de hond buiten per ongeluk gaat jagen, lang weg blijft en je hoort hem op afstand gillen of janken, kan het zijn dat hij een Greyhoundsperre heeft en niet meer terug KAN komen! Naast het infuus is het meestal noodzakelijk dat ook een spierrelaxans gegeven wordt. Natuurlijk krijgt de hond ook pijnstillers toegediend. De eerste dag is het goed geen NSAID pijnstillers (Rimadyl en Metacam) te gebruiken, omdat ze via de nieren verwerkt moeten worden. Aan te bevelen is Novalgyn of Cortison. Ook vitamine B kan ondersteunend gegeven worden.
Rust
Heeft een hazewindhond een Greyhoundsperre gehad en succesvol behandeld, dan zijn ook de erop volgende weken belangrijk. De hond mag voorlopig niet sprinten, ook geen kleine stukjes! Het hele lichaam heeft veel rust nodig. Bij een lichte vorm zijn mijns inziens 10-14 dagen voldoende. De eerste dagen langzaam met de hond wandelen, dan stap voor stap met de hond aan de fiets lopen. Alles met mate! Bij een ergere vorm moet de hond 1-2 maanden rust krijgen, voordat hij weer op de renbaan terug mag komen. Een hond na een Greyhoundsperre te vroeg opnieuw te laten lopen kan ernstige gevolgen voor de gezondheid hebben.
Voorkomen
Helaas zijn er niet echt geheime tips om een Greyhoundsperre te voorkomen. Belangrijk is de hond voor een sprint goed warm te laten lopen. 15-20 minuten is voldoende, snel wandelen of laten draven. Dan is de hond goed opgewarmd (vervolgens de hond niet een kwartier laten wachten voordat hij gaat rennen!)
Let op! Na een sprint moet de hond goed kunnen afkoelen. Laat hem nog minstens 15 minuten uitlopen.
Op deze manier hebben de spieren de mogelijkheid om langzaam weer af te koelen, de stofwisselingsproducten (bijvoorbeeld lactaat) kwijt te raken. Bovendien kan de hond tijdens deze periode al goed in de gaten gehouden worden! Hoe zit het dan met zijn urine? Moet hij na 15 min nog steeds hijgen? Loopt hij misschien raar? Bovendien is het belangrijk, dat het uithoudingsvermogen van een hazewindhond goed getraind word. Het beste aan de fiets. Snel draven levert hierbij de meeste conditie op.
Het is bij hazewindhonden noodzakelijk de hond als soort topsporter te zien en hem ook zo te behandelen.
Auteur: Barbro Dornhecken
Dierenarts/voedingsdeskundige voor honden en katten
www.degreyhoundclub.nl